Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtlar ile akaryakıt dağıtım şirketlerine ait taşıt tanıma sistemlerini kullanan bireysel taşıtların; 2 Haziran 2025 tarihine kadar Darphane’nin Ulusal Taşıt Tanıma Sistemine (UTTS) kaydının yapılarak, en geç 30 Haziran 2025 tarihine kadar taşıtın akaryakıt deposu girişine Taşıt Tanıma Birimi (TTB) adı verilen çipin montajının yaptırılması ve 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren akaryakıt alımlarının UTTS kapsamında yapılmasını zorunlu hale getiren bir düzenlemedir.

          Getirilen düzenlemenin en dikkat çeken ve bir o kadar da ihmal edilen tarafı ise; getirilen düzenlemeye aykırı hareket edenler hakkında uygulanabilecek müeyyidelerin ağırlığıdır. Daha iyi anlaşılması bakımından;

          Yazımızda UTTS uygulamasının başlaması ile birlikte özellikle taşıt sahipleri bakımından; getirilen zorunlulukların özeti, özellikli bazı konuların uygulama karşısında değerlendirilmesi ile zorunluluklara uyulmaması halinde kesilebilecek cezalar hakkında bilgilendirme yapılması amaçlanmıştır.

 

          2 Haziran 2025 tarihinden önce iktisap edilen veya kiralanan ve işte kullanılan taşıtların bu tarihe kadar Darphane’nin UTTS sistemini kaydının yaptırılarak, en geç 30 Haziran 2025 tarihine kadar Taşıt Tanıma Birimi (TTB) montajının yaptırılmış olması ve 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren bu sistem üzerinden akaryakıt alınması zorunluluğu bulunmaktadır

2- 2 Haziran 2025 Tarihinden Sonra Alınan Veya Kiralanan Ve İşte Kullanılan Taşıt Sahipleri Bakımından Uyulması Gereken Zorunluluklar Nelerdir?

 

          2 Haziran 2025 tarihinden itibaren iktisap edilen veya kiralanan ve işte kullanılan taşıtların, kullanılmaya başlanılmadan evvel UTTS sistemine kaydının yaptırılması ve TTB montajının yaptırılarak akaryakıt alımlarının bu sistem üzerinden yapılması zorunluluğu bulunmaktadır.

3- Sadece LPG Kullanan Taşıtlar Bakımından Zorunluluklar Nelerdir?

          Sadece LPG tüketen işte kullanılan taşıtların 31 Aralık 2025 tarihine kadar UTTS sistemine kaydının yapılarak, TTB montajının yapılarak, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren LPG alımlarını bu sistem üzerinden yapma zorunluluğu bulunmaktadır.

          1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren; manyetik kart, anahtarlık vb. araçları kullanarak ödemesi sonradan yapılmak üzere hızlı ve pratik akaryakıt alımına yönelik akaryakıt firması ile özel anlaşma yapan bireysel taşıt sahipleri, taşıt tanıma sistemini (taşıt tanıma sistemi ile UTTS nin birbirinden farklı olduğunu yukarıda açıklamıştık) kullanmaya başlamadan evvel UTTS kayıt olarak, TTB montajını yaptırarak aynı süre içinde akaryakıt alımlarını UTTS sistemi üzerinden alma zorunluluğu bulunmaktadır.

2- Taşıt Tanıma Sistemi Kapsamında Sadece LPG Kullanan Bireysel Taşıtlar Bakımından Zorunluluklar Nelerdir?

Akaryakıt firması ile taşıt tanıma sistemi için özel anlaşma yapan bireysel taşıt sahiplerinin, sadece LPG tüketen özel taşıtlarını 31 Aralık 2025 tarihine kadar UTTS sistemine kaydının yapılarak, TTB montajının yapılarak, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren LPG alımlarını bu sistem üzerinden yapma zorunluluğu getirilmiştir. 

 

          Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtları ifade eder. Şahıs şirketleri tarafından ticari faaliyet amacıyla kullanılan taşıtların akaryakıt harcamalarının gider olarak gösterilmek suretiyle vergi indirimine konu edilmesi halinde, bu taşıtlara TTB taktırma zorunluluğu vardır. Aksi durumda bu taşıtlara ait akaryakıt harcamaları vergi beyanında gider olarak gösterilemeyecektir.

 

          Taşıt tanıma sistemi (TTS), Ulusal Taşıt Tanıma Sisteminden (UTTS) farklı ve önceki bir uygulama olup; akaryakıt dağıtım firmaları tarafından taşıtların önceden kendi sistemine kayıtlarını sağlayan, manyetik kart/anahtarlık vb. şekilde istasyondan ödemesi sonradan yapılmak üzere pratik ve hızlı yakıt alınmasını sağlayan bir hizmettir. Akaryakıt alımı sırasında bilgi fişi düzenlenip, belgesi sonradan düzenlenmektedir.

          Akaryakıt dağıtım şirketlerine ait Taşıt Tanıma Sistemlerini (TTS)  kullanan bu tür bireysel taşıtlar UTTS kapsamına alındığından, işte kullanılmasalar dahi; 1 Temmuz 2025 tarihine kadar Taşıt Tanıma Birimi (TTB) taktırma zorunluluğu ve bu tarihten itibaren bu sistem üzerinden akaryakıt alma zorunluluğu bulunmaktadır. TTB takılan taşıtlar akaryakıt dağıtım şirketlerinin sunduğu Taşıt Tanıma Sistemi hizmetlerinden kesintisiz olarak faydalanmaya devam edebilecektir.

          Yeni tescil bireysel taşıtlara getirilen UTTS ye geçme zorunluluğu 4 No.lu Tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır.

 

          UTTS kapsamında yer alan akaryakıt UTTS Tebliği’nde; benzin, motorin, LPG ve benzeri ürünler olarak tanımlanmıştır. Sadece LPG ile çalışan taşıtlarında TTB taktırma zorunluluğu 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılmıştır. Sadece elektrikle çalışabilen taşıtlar kapsamda girmemektedir.

          Benzin veya motorin ile birlikte LPG/Elektrik kullanan taşıtların 30 Haziran 2025 tarihine kadar benzin/motorin depo girişlerine TTB taktırmaları gerekmekte olup, taşıtın LPG depo girişine de 31 Aralık 2025 tarihine kadar TTB taktırılması gerekmektedir.

 

          UTTS mevzuatı kapsamında, taşıt plaka bilgisi TTB’ye kaydedilecek ve TTB sadece kaydı yapılan taşıta ait bilgilerle kullanılabilecektir. Bu sebeple, taşıtın sahiplik ve/veya plaka bilgisinin değişmesi durumunda taşıta takılmış olan TTB geçersiz hale gelecektir. Taşıtın satışı durumunda yeni plaka ve/veya yeni sahiplik bilgilerini ihtiva eden yeni bir TTB cihazının Yetkili Taşıt Montaj Servisi tarafından takılması gerekmektedir.

 

          İstasyonlarda bidon, varil veya pet şişe gibi kaplarla müşterilere akaryakıt satışını engelleyici bir yasal düzenleme bulunmamakla birlikte bu tür kaplara akaryakıt doldurulması güvenliği ihlal etmektedir. İllerde güvenliğin sağlanması amacıyla 5442 sayılı İl İdaresi Kanun’un 11/c Maddesi’nde yer alan “İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi Vali’nin ödev ve görevlerindedir. Bunları sağlamak için Vali gerekli karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66. madde hükmü uygulanır.” hükmü kapsamında birçok ilimizde valilikler zorunlu haller dışında akaryakıt istasyonlarından bidon, şişe ve benzeri kaplarla ya da açıktan yakıt alımı ve satımı yasaklanmıştır. Ancak sadece özel karakol izniyle alım yapılabilmektedir.

          Bununla birlikte, 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren işte kullanılan taşıtlara UTTS kapsamında akaryakıt teslimi yapılabileceğinden, bir diğer ifadeyle manuel olarak plaka girişi yapılamayacağından bidonla alınan akaryakıt için düzenlenen belgelerin usulüne uygun olup olmadığı, konuyla ilgili yazılı bir mevzuat olmadığından indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususlarında ihtilaf yaşanacağı öngörülmektedir. Bu durumda olan firmalara aşağıdaki açıklamalarımız doğrultusunda tankerle yakıt alıp depolamaları, ihtiyaca göre depodan akaryakıt kullanmaları tavsiye edilmektedir.

 

          5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 9’uncu maddesinin yedinci fıkrasında yapılan değişiklik ile akaryakıtın istasyon dışında aşağıda sayılan yerlerdeki alıcı depolarına, bayilik lisansına sahip satıcılar tarafından tankerlerle taşınarak teslimi mümkündür.

 

          Bu düzenleme, akaryakıtın istasyonlarda satılması zorunluluğunun bir istisnası olup, bu şekilde akaryakıt alan işletmelerin taşıtlarını Ulusal Taşıt Tanıma Sistemine (UTTS) kayıt ettirmesine veya taşıtlarına Taşıt Tanıma Birimi (TTB) montajına engel olmayacaktır. Diğer bir ifadeyle, bu tür taşıtlar da siteme kayıt ettirilmesi ve TTB montajı yaptırılmalıdır. Akaryakıtı bu şekilde temin eden taşıtlar için UTTS ne kayıt yaptırılmayacağına yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır.

          Bu tür işletmelere ait taşıtlar, tankerlerle işletmeye akaryakıt teslimi yapılan depolardan akaryakıt alabileceği gibi, istasyonlardan da UTTS kapsamında yakıt alabileceklerdir. Tankerlerle akaryakıt tesliminde işletmeye fatura düzenlenirken, UTTS kapsamında akaryakıt teslimlerinde de plakası sisteme kayıtlı araç adına belge düzenlenecektir.

...............................................................

Denetim ve İdare Müdürümüz Hamza ERTEKİN tarafından yazılan ve "alomaliye.com" internet adresinde yayımlanan makalenin tamamına ulaşmak için TIKLAYINIZ