“7244 Sayılı Yeni Koranavirüs (Covıt-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 17.04.2020 tarih 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Salgının ekonomik ve sosyal etkilerini azaltmaya yönelik çıkarılan Kanun’da yer alan önemli düzenlemeler aşağıya çıkarılmıştır:

Yeni Koranavirüs (Covıt-19) salgını kaynaklı zorlayıcı sebeplerden dolayı bazı alacaklara erteleme, hiç alınmama veya yapılandırma imkanı getiriliyor.

1.1.Hazine Taşınmazlarına Ait İşletim Bedeli, Kira ve Ecrimisillere Erteleme Geliyor:

-Hazine taşınmazlarının sözleşmeye istinaden ödenmesi gereken bedeller ile ecrimisil bedellerinden,  01.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme isabet eden kısımları başvuru şartı aranmadan ertelemeye Çevre Bakanlığı yetkilendiriliyor. 

-Turizm tesisi maksadıyla verilenler dışında kalan, Orman Kanunu gereğince gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine verilen izinler ile, kiraya verilen mesire yerleri ve taşınmazlardan 01.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme isabet eden bedeller başvuru şartı aranmaksızın gecikme zammı ve faizi alınmadan 3’er ay ertelenecek.

-Milli Parklar Kanunu’na göre yapılan kiralamalardan 01.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme isabet eden bedeller başvuru şartı aranmaksızın gecikme zammı ve faizi alınmadan 3’er ay ertelenecek.

 

 

-Belediyelerin ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi olduğu idare birliklerinin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan taşınmazların satış, ecrimisil ve kiraları 19.03.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme isabet eden kısımlarını ertelemeye ilgili meclisleri yetkilendirilmiştir.

 

-Belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının gelir vergisi tevkifatı beyan ve ödeme süreleri, tüm SGK prim ödemeleri ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne yapılacak yıllık taksit ödemeleri, 17.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme isabet eden kısımları 3 ay erteleniyor.

 

-Belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının konutlara ve faaliyeti durdurulan veya faaliyette bulunamayan işyerlerine ait su tüketimine bağlı alacakları, 17.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme isabet eden kısımları belediye meclisleri tarafında 3 ay zam ve faiz almadan ertelenebilecek.

-Belediyeler, kendisinden izin veya ruhsat almak ya da hat kiralamak suretiyle çalışan gerçek ve tüzel kişilere, toplu taşıma hizmetinin kesintisiz olarak yürütülebilmesiyle sınırlı olacak şekilde, 17.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık dönem için meclis kararıyla; gelir desteği ödeyebilir, bu dönemlere ait ruhsat, izin, hat kirası borçlarını faizsiz 3 ay erteleyebilir.

-Faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerin yıllık ilan ve reklam vergileri ile yıllık çevre temizlik vergilerinin, faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunulamayan dönemlere isabet eden kısımları alınmayacak.

 

-Yüksek Öğrenim kredi borçlarından, 17.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme ilişkin tahsil edilmesi gerekenlerle sınırlı olmak üzere, başvuru şartı aranmadan gecikme zam ve faizi alınmadan 3 ay süreyle erteleniyor.

 

-Tarım satış kooperatifleri birliklerinin yeniden yapılandırılan ve yılda bir taksit olmak üzere ödenen Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kaynaklı kredi borçlarının 2020  yılına ait borç taksit ödemesi, faizsiz olarak 2021 yılına erteleniyor, 2021 yılı dahil daha sonraki yıllarda ödenecek taksit tutarları da faizsiz olarak birer yıl öteleniyor. 

 

- Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’na göre alınan yıllık aidat 2020 yılında alınmayacak.

 

-Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ’nin  (TEDAŞ) elektrik tüketiminden kaynaklanan alacakları (özelleştirme devir işlemleri sırasında TEDAŞ’a devredilmiş olan alacaklar) belirli şartlara göre yapılandırılacaktır. 

Yeni Koranavirüs (Covıt-19) salgını kaynaklı zorlayıcı sebeplerden dolayı;

 

-Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında verilmiş olup süresi 2020 yılında sona erecek olan Lisansların süreleri 1 yıl uzatılmıştır,

-Deniz Elverişlilik Belgelerinden, süreleri 11.03.2020-31.07.2020 tarihleri arasında sona erenlerin süreleri 01.08.2020 tarihine kadar uzatılmıştır,

-Ticaret Gemilerinin denetimleri 01.08.2020 tarihine kadar ertelenmiştir,

-Dernekler tarafından 10.03.2020  tarihinden itibaren verilecek bildirim ve beyannameler ile dernek genel kurul toplantıları 31.07.2020 tarihine kadar ertelenmiştir,

-Kooperatiflerin 10.03.2020 tarihinden itibaren yapmaları gereken genel kurul toplantıları 31.07.2020 tarihine kadar ertelenmiştir,

-Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu kapsamında 10.03.2020 tarihinden itibaren yapmaları gereken genel kurul toplantıları 31.07.2020 tarihine kadar ertelenmiştir,

-Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu uyarınca 2020 yılı Mayıs ayı içinde yapılması gereken Birlik Genel Kurulu, bir sonraki yıl Genel Kurulu ile birlikte yapılacaktır,

-Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarları ve İhtiyar Heyeti Seçimleri 2020 yılında yapılmayacaktır,

-Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na; Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde yürütülen faaliyetlerin Ar-Ge ve tasarım merkezleri bölgeleri dışında da 11.03.2020 tarihinden itibaren 4 ay süre ile yaptırabilme yetkisi veriliyor,

-Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa göre öngörülen tespit 2020 yılı için 15 Temmuz 2020 tarihi esas alınarak gerçekleştirilir ve en geç 31 Temmuz 2020 tarihine kadar Bakanlığa bildirilir,

-Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında kanunun yürürlüğe gireceği tarihten itibaren 3 ay süreyle; toplu iş sözleşmesi yapılması, uyuşmazlıkların çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreler durduruluyor,

-Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların satışı, kiralanması, trampası, arsa veya kat karşılığı inşaat yaptırılması ve sınırlı ayni hak tesisleri ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve kullanma iznine yönelik ihaleler 31.07.2020 tarihine kadar hizmet bedeli karşılığında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ait teknik altyapı kullanılarak elektronik ortamda yapılabilecektir.

 

1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’nun 4’üncü maddesinin 3’üncü fıkrasında yer alan “… İşletme Belgeleri devredilemez.” hükmü kaldırılarak, Bakanlıktan izin almak kaydıyla ve acenta unvanından bağımsız olarak başka bir tüzel kişiye devir edilebilmesi imkanı getiriliyor. Devir işleminin Bakanlık siciline işlendiği tarih itibariyle hüküm ifade edeceği, devredilen işletme belgesinde yer alan acenta unvanı veya iltibasa yol açacak unvanın 10 yıl içinde başka bir seyahat acentasına kullandırılmayacağı ve işletme belgesini devreden tüzel kişiliğe ise 3 yıl içinde yeniden işletme belgesi verilmeyeceği hüküm altına alınıyor.

4- BAZI DEVLET ÜNİVERSİTELERİNE HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI BÜTÇESİNDEN KAYNAK AKTARILABİLECEK:

 

Devlete ait üniversitelerin tıp fakülteleri ve diş hekimliği fakülteleri ile bunlara bağlı sağlık uygulama ve araştırma merkezi birimleri ile rektörlüklerine bağlı sağlık hizmeti sunan enstitülerin döner sermaye işletmesi birimlerinden, borç karşılama yüzdeleri Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilecek oranın altında kalanlara Bakanlık bütçesinden kaynak aktarılabilecek.

 

Bakım merkezlerinde bakım hizmeti sunulabilmesi için aranılan gelir ölçütü ve ağır engellilik şartları, 17.04.2020 tarihinden itibaren 3 ay süre ile aranmaksızın bakım ve hizmetler yapılacak.

İşsizlik Sigortası  Kanunu’na Geçici 23’üncü madde ile getirilen  Koranavirüs (Covıt-19) salgını nedeniyle Kısa Çalışma Ödeneği düzenlemesi maddesine ekleme yapılarak, “uygunluk tespiti yapılmadan” kısa çalışma ödeneklerinin ödeneceği düzenlemesi yapılıyor.

-17.04.2020 tarihi itibariyle iş sözleşmesi bulunmakla birlikte işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden faydalanamayan işçilere,

-15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmeleri feshedilen ve işsizlik ödeneğinden faydalanamayan işçilere,

-Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla, fesih yapılamayacak süreyi geçmemek kaydıyla,

-Bu süre içerisinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, işsizlik fonundan günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilecektir. Yapılacak bu ödemeden damga vergisi haricinde başka bir kesindi yapılmayacaktır.

 

29.02.2020 tarihinden itibaren Yeni Koronavirüs (Covıt-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenilmeden, işverenlerin beyanlarına göre kısa çalışma ödeneği ödenecektir. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler, yasal faiziyle birlikte işverenden tahsil edilecektir.

 

17.04.2020 tarihinden itibaren 3 ay süreyle, ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez. Ancak bu süre içerisinde işveren, işçiyi ücretsiz izne ayırabilir. Bu maddeye aykırı davranan işverenlere, sözleşmesi feshedilen her işçi için filin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilir.

 

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na geçici madde eklenmektedir.

 

Deprem, yangın, sel gibi doğal afetler ile salgın hastalık veya Hazine ve Maliye Bakanlığı bilişim sistemlerinin herhangi bir nedenle çalışmaması gibi mücbir sebep hallerinde; veri, bilgi ve belgelerin oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazına ilişkin yöntemler Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir. 

Mücbir sebep hallerinde, Hazine ve Maliye Bakanlığı bilişim sistemleri üzerinden yürütülen işlemlerde yaşanabilecek gecikme nedeniyle ilgililere, gecikme faizi, gecikme zammı ve ceza gibi yaptırımlar uygulanmayacaktır.

Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa eklenilen geçici madde ile; 30.09.2020 tarihine kadar el konulacak bulaşıcı salgın hastalıkla mücadele ile doğrudan ilgili tıbbi cihaz ve malzemeler, delil olarak saklanmasına gerek bulunmaması halinde yeteri kadar numune alındıktan, bunun mümkün olmaması halinde her türlü ayırt edici özelliği tespit edildikten sonra, el koyan idare veya ilgili kamu kurumu tarafından soruşturma evresinde hakim veya kovuşturma evresinde mahkemeden tahsisi talep edilebilecek.

 

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na eklenilen geçici madde ile; sermaye şirketlerinin 30.09.2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem karının yalnızca %25’inin dağıtımına karar verilebileceği, geçmiş yıl karları ve serbest yedek akçelerin dağıtıma konu edilemeyeceği, genel kurul tarafından yönetim kuruluna kar payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyeceği hüküm altına alınıyor.
 

Genel kurulca 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kâr payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem kârının %25’ini aşan kısma ilişkin ödemeler 30.09.2020 tarihine kadar ertelenir.

6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan düzenleme ile; “Fahiş Fiyat Artışı, Stokçuluk Ve Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu” oluşturularak, fahiş fiyat artışı ve stokçulukla mücadelede ağır müeyyideler getiriliyor.  Düzenlemeye göre; 

• Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından bir mal veya hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapılamayacağı, buna aykırı hareket edenlere 10.000 Türk lirasından 100.000 Türk lirasına kadar idari para cezası verileceği, 
• Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulamayacağı, buna aykırı hareket edenlere de 50.000 Türk lirasından 500.000 Türk lirasına kadar idari para cezası verileceği,

 

Hükme bağlanmıştır.