Bilindiği gibi 518 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile; Covıt-19 salgını nedeniyle bazı mükellefler, mükellef grupları ve sektör itibariyle 01.04.2020-30.06.2020 tarihleri arası mücbir sebep ilan edilmiş, bu kapsamda olan mükelleflerin 2020/Mart, Nisan ve Mayıs dönemlerine ait KDV, Muhtasar beyanname verme süreleri 27.07.2020 tahinine ertelenmiş, ödeme süreleri de 6’şar ay ötelenmişti.

 

Buna paralel olarak; Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü’nün “Koronavirüs (COVİD-19) Salgını Nedeniyle Prim Ödemelerinin Ertelenmesi” konulu 02.04.2020 tarih 51592363-010.07.01-E.5157380 sayılı “Genel Yazı” ları yayımlanmış, yukarıda belirtilen tebliğ kapsamına alınan mükelleflerin 2020/Mart, Nisan ve Mayıs dönemlerine ait SGK Primleri olağan beyan usul ve esaslarına göre beyan edilmek kaydıyla, vadeleri 6’şar ay otomatik olarak ertelenmişti.

 

Mükellefler mücbir sebep kapsamında olup olmadıklarını, İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden “Bilgilerim” sekmesinden sorgulayabilmektedir.

 

Ancak bazı mükelleflerin ana faaliyet konuları itibariyle belirlenen mücbir sebep kapsamında faaliyet göstermelerine rağmen, vergi dairesi kayıtlarına göre faaliyet kodlarının güncellenmemesi ya da birden fazla ana faaliyet konularında iştigal edilmesi nedeniyle mücbir sebep halinden faydalanamamaktadırlar.

 

518 Seri No.lu VUK’nu Genel Tebliğinde; bu durumda olan mükelleflerin durumlarını tevsik eden bilgi ve belgelerle kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairelerine başvurabilecekleri belirtilmişti.

 

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan 03.04.2020 tarih 2020/3 sayılı Uygulama İç Genelgesi ile; mücbir sebep kapsamına alınan ana faaliyet konularında fiilen iştigal edilmesine rağmen, yapılan sorgulamalarda mücbir sebep halinde olmadığı anlaşılan mükelleflerin başvuru usulleri ile vergi daireleri tarafından yapılacak işlemler hakkında bilgilere yer verilmiştir.

 

Mükelleflerin başvuru şekli ile vergi daireleri tarafından yapılacak işlemler aşağıda başlıklar halinde özetlenmiştir.

 

• Bu kapsamdaki başvurular, fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanını ispat etmeye matuf tüm belgelerin ekinde yer aldığı "Ana Faaliyet Kodu Değişikliği Raporu" (Rapor) eklenmek suretiyle İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılır.

 

• Mükellefin ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde Tebliğin yayımı tarihi olan 24.03.2020 itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır.
• Ana faaliyet kodundan kasıt, mükelleflerin sicil kayıtlarında ilk sırada yer alan altı haneli NACE meslek kodudur.
• Ana faaliyet kodu değişikliği için; mükellefin esas alınmasını istediği ana faaliyet alanından (ana faaliyet kodu olarak kaydedilmesi gerektiğini iddia ettiği faaliyet kodundan) elde ettiği brüt hasılatın, diğer faaliyet kodlarından elde ettiği brüt hasılattan fazla olması şarttır.
• Mükellefin vergi dairesi kayıtlarına göre ana faaliyet kodu belirlenen sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır ve sicil kayıtlarındaki ana faaliyet kodu yeni duruma göre düzeltilir.
• Gerek ana faaliyet kodu, gerekse fiilen iştigal edilen faaliyet kodunun tebliğde belirlenen mücbir sebep kapsamına alınan sektörlerden olmaması halinde, mücbir sebep kapsamında sayılma imkanı olmadığından gereksiz başvuru yapılmaması gerekir.

 

• Ana faaliyet kodu değişikliği için; mükellefin esas alınmasını istediği ana faaliyet alanından (ana faaliyet kodu olarak kaydedilmesi gerektiğini iddia ettiği faaliyet kodundan) elde ettiği brüt hasılatın, diğer faaliyet kodlarından elde ettiği brüt hasılattan fazla olması şarttır.
• Brüt hasılatın tespitinde 2019 hesap dönemi veya 2019 IV. geçici vergi dönemi, özel hesap dönemine tabi mükelleflerde 2019 yılında sonuçlanan özel hesap dönemi, bir yıldan kısa süredir faaliyette bulunulması durumunda faaliyette bulunulan dönem sonuçları dikkate alınır.

• Mükellefin son 4 geçici vergi dönemine ilişkin verdiği beyannameleri ekinde yer alan ve en yüksek hasılatı elde ettiğini bildirdiği meslek kodlarına ilişkin bilgiler,
• Ayrıntılı gelir tablosu bilgileri,
• Form Ba-Bs bildirimlerine ilişkin değerlendirmeler

 

ile benzeri bilgi, belge, veri ve değerlendirmelere yer verilerek mükellefin hakikatte kayıtlı olması gereken ana faaliyet kodu ortaya konulur ve ana faaliyet kodu değişikliği işleminin gerçekleştirilmesi yönünde talepte bulunulur.

 

• Mükellefin ana faaliyet kodunun değiştirilmesi işlemleri, bu yönde oluşturulacak komisyonun olumlu mütalaası ve vergi dairesi başkanının veya görevlendireceği grup müdürünün onayıyla gerçekleştirilir.
• Onay işleminden sonra, alınan karar bir üst yazı ekinde ilgili vergi dairesine gönderilir.
• Faaliyet kodunun değiştirilmesine karar verilen mükelleflerin sicil kayıtlarındaki ana faaliyet kodu yeni duruma göre düzeltildikten sonra anılan mükelleflerin mücbir sebep kapsamına alınabilmesi için sistemde tanımlanan ekranlara bilgi girişi yapılır.

6- Ana Faaliyet Kodu Değerlendirme Komisyonu’nun Oluşturulması ve Çalışması:

• Ana faaliyet kodunun değiştirilmesine yönelik başvuruları ve mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığını değerlendirmek amacıyla vergi dairesi başkanlıklarına bağlı olarak görev yapacak "Ana Faaliyet Kodu Değerlendirme Komisyonu" kurulur.
• Komisyon; grup müdürü, vergi dairesi müdürü veya müdür başkanlığında, vergi dairesi başkanı tarafından belirlenen toplam üç kişiden oluşur. İş yüküne ve ihtiyaca bağlı olarak vergi dairesi başkanlığına bağlı olarak birden fazla komisyon kurulmasına vergi dairesi başkanı tarafından karar verilir.
• Komisyon, üyelerinin tamamının katılımıyla toplanır ve çoğunlukla karar alır. Alınan kararlar tutanağa geçirilerek tüm üyeler tarafından imzalanır. Komisyon başkanı ve üyelerinin herhangi bir nedenle görevlerinin başında bulunamamaları halinde, bunlara vekâlet edenler komisyonda görev yapar.

Komisyon;

a) Kendisine intikal ettirilen Rapor ve ekinde yer alan bilgi, bulgu veya verilerden hareketle mükellefin fiilen iştigal ettiği ana faaliyet alanına ve dolayısıyla olması gereken ana faaliyet koduna ilişkin çalışmalarını başvurudan itibaren 15 gün içerisinde sonuçlandırır.

b) Yaptığı çalışmalar neticesinde mükellefin ana faaliyet kodunun değiştirilmesine yönelik mükellefin mücbir sebep kapsamına alınması gerektiğini değerlendirmesi durumunda olumlu, aksi halde olumsuz mütalaasını içeren yazıyı vergi dairesi başkanının veya vergi dairesi başkanı tarafından görevlendirilen grup müdürünün onayına sunar.

c) Mükellef başvurusunun uygun görülmemesi halinde bu durumu içeren vergi dairesi başkanı veya görevlendirilen grup müdürü imzalı yazıyı mükellefe tebliğ eder ve bu durumu

mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine de ayrıca bildirir.

 

ç) Mükellef başvurusunun onaylanması halinde ana faaliyet kodunun değiştirilmesi ve mükellefin mücbir sebep kapsamına alınması ile ilgili işlemlerin sonuçlandırılması amacıyla

mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine yazılı olarak bilgi verir.

d) Mükellefin sunduğu Rapor ve diğer belgeler dışında ihtiyaç duyduğu ilave bilgi ve belgeleri mükelleften ister.

Örnek 1: Mükellef (A) A.Ş. öteden beri faaliyetine devam eden bir şirkettir. Mükellef, vergi dairesi kayıtlarına göre 3 ayrı faaliyet kodunda faaliyette bulunmakta olup kodlara ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.

 

Ana faaliyet kodu- 812101- Binaların genel temizliği (daire, apartman, büro, fabrika, kurum, mağaza vb. her türlü binanın genel temizliği dâhil; pencere, baca, sanayi makinesi vb. uzmanlaşmış temizlik faaliyetleri hariç)

 

Faaliyet Kodu- 812903- Park ve caddelerin süpürülerek yıkanması, temizlenmesi faaliyetleri

 

Faaliyet Kodu- 412002- İkamet amaçlı binaların inşaatı (müstakil konutlar, birden çok ailenin oturduğu binalar, gökdelenler vb.nin inşaatı) (ahşap binaların inşaatı hariç)

 

Mükellef, ana faaliyet kodu itibarıyla bu İç Genelgenin (1) numaralı bölümünde yer alan mücbir sebep kapsamında bulunmamaktadır. Bununla birlikte mükellef ana faaliyet alanının ikamet amaçlı binaların inşaatı olduğunu ve ana faaliyet kodunun mücbir sebep kapsamında bulunan "412002" kodu olması gerektiğini iddia etmektedir.

Sunulan Raporun tetkikinden mükellefin 2019 hesap döneminde elde ettiği hasılatın faaliyet kodları itibarıyla aşağıdaki gibi olduğu anlaşılmıştır.

 

Faaliyet Kodları	2019 Hesap Dönemi Hasılatı (TL)	Hasılatın Yüzdesi (%)
"812101" No.lu Kod Hasılatı	1.150.000	36.60
"812903" No.lu Kod Hasılatı	600.000	19
"412002" No.lu Kod Hasılatı	1.400.000	44.40
Hasılat Toplamı	3.150.000	100

 

Mükellefin 2019 hesap döneminde "412002" kodundan elde ettiği hasılatın tüm kodlardan elde ettiği hasılata oranının %44,4 olduğu ve bu oranın oransal olarak en yüksek hasılatın elde edildiği kod olduğu dikkate alındığında, mükellefin ana faaliyet kodunun "412002" olarak değiştirilmesi ve mücbir sebep kapsamına alınması gerekmektedir.